Naar FeliX Art & Eco Museum

Camouflage

Herlancering museumsite

Op 10 juni 2022 opende de 18de-eeuwse hoeve van Felix De Boeck (1898-1995) haar deuren in grandeur. Een bijzonder moment, waarop de hele museumsite geherlanceerd werd als erfgoedensemble, met een uniek aanbod van kunst, natuur en erfgoed, geïnspireerd door de boer-schilder. Een Art & Eco Museum, waarbij de hoeve van Felix het trefpunt is waar kunst en natuur elkaar vinden: vanuit het schildersatelier naar de tentoonstellingen over abstracte kunst in het museum, vanuit de leefomgeving van boer Felix naar het kostbare natuurdomein, een biodiversiteitsproject waar ook opnieuw aan ecologische landbouw wordt gedaan door de inwoners van Drogenbos.

Van een boer-schilder naar een Art & Eco Museum

Museumtune

Een twintiger in de jaren 1920

Kunst

Natuur

Erfgoed

Ten huize van

Begin en eindpunt

Uw bezoek

Van een boer-schilder naar een Art & Eco Museum

Felix De Boeck liet bij testament een dubbel legaat na, van zijn oeuvre en van zijn leefomgeving, waarin hij uitdrukkelijk voorop stelde dat zijn leven en werk getoond zouden worden. In 1994 werd het Museum Felix De Boeck gebouwd, in 2021 werd de restauratie van de hoeve afgewerkt. En het afgelopen jaar werd in samenwerking met het ontwerpbureau Bailleul een belevingsparcours uitgewerkt in de hoeve, om kennis te maken met de leefomgeving en levenswaarden van die intrigerende man met pijp en lange baard, die het boerenleven combineerde met een kunstenaarsbestaan. Dat doet het museum nu ook, met tentoonstellingen en een ecologische en duurzame mindset, gevoed van onderuit, door het lokale en het participatieve.

Museumtune

Een Art & Eco Museum, een positionering die wordt gevisualiseerd in ons nieuwe logo: de X blijft, het kruispunt tussen kunst en ecologie, een streven dat al jarenlang wordt ondersteund door een aangehouden beleidsvisie. Het museum en het natuurdomein ontmoeten elkaar in de hoeve, die tijdens het leven van Felix ook een ontmoetingsplaats was voor menig kunstenaar, politicus en dorpsgenoot. Felix De Boeck bleef op zijn boerderij, maar de wereld kwam naar hem toe.

Zo ook de componist E.L.T. Mesens, een graag geziene vriend die in 1921 voor Felix een pianowerk componeerde. In de voorkamer van de hoeve staat ook de oude piano van Marieke, de vrouw van Felix, die tijdens het belevingsparcours deze typische jaren 1920-muziek doet weerklinken. Het stuk werd ingespeeld door pianist Jef Neve, en is meteen ook onze museumtune.

Een twintiger in de jaren 1920

Felix maakte deel uit van de ‘spontane’ generatie van de naoorlogse ‘dolle’ jaren 1920, zowel artistiek als ecologisch. Al in 1919 schildert hij zijn eerste abstracte werken. Deze constructivistische generatie gaat niet alleen op zoek naar een nieuwe beeldtaal, een tabula rasa, maar ook naar een nieuwe revolutionaire samenleving, geïnspireerd door de coöperatieve gedachte, die Felix ook in zijn landbouwactiviteiten vertaalde. Hij maakte deel uit van de Brusselse avant-gardistische kunstbeweging rond het weekblad 7 Arts en van de Kring Moderne Kunst in Antwerpen en werkte mee aan hun strijdbladen 7 Arts en Het Overzicht, waar een warm pleidooi werd gehouden voor de ‘Plastique pure’, voor de toepassing van geometrische abstractie op alle kunsten.

Deze woelige jaren 1920 zijn een eeuw later heel herkenbaar. De levenswaarden van Felix ook. Vandaar dat het leven op de boerderij en de coöperatieve gedachte ook worden meegenomen in de werking van het museum. Ecologische moes- en kruidentuintjes werden voor en door de inwoners van Drogenbos aangelegd. Elk jaar staan er tijdens de lente- en zomermaanden weer koeien in de oude hoogstamboomgaard, die verzorgd worden door de gemeentescholen en de inwoners. En de lokale betrokkenheid is groot in de verdere ontwikkeling van het natuurdomein en van de erfgoedactiviteiten die geherlanceerd worden in en rondom de hoeve.

Kunst

In het museum tonen we kunsttentoonstellingen, van Felix, van tijdgenoten en van andere Belgische abstracte kunstenaars, met een bijzondere aandacht voor het Interbellum, waarvoor het museum een specifieke expertise heeft opgebouwd dankzij wetenschappelijk onderzoek.

Voor de heropening van de hoeve werd een hele verdieping gewijd aan het oeuvre van Felix, met de tentoonstelling ‘Herhaling en herneming in het oeuvre van Felix De Boeck’. Felix De Boeck keerde zijn hele leven lang terug naar dezelfde thema’s. Zo was de zon een bron van fascinatie: eerst naturalistisch, dan symbolisch-religieus, om te eindigen in een soort van mystiek pictogram. Steeds neemt hij hetzelfde thema op, maar vertaalt hij dit met de beeldgrammatica die hem op dat moment eigen is. Een nieuwe tentoonstellingsruimte geeft een inkijk in het lange leven van de boer-schilder, met een (kunst)historische context en foto’s, oude catalogi en briefwisselingen uit het rijke museumarchief.

Op de bovenverdieping loopt er momenteel de tentoonstelling ‘Van privé naar publiek’, waar een selectie wordt getoond van de privéverzameling van mecenas Thomas Neirynck, die zijn collectie schonk aan de Koning Boudewijnstichting. Van naoorlogse kunst tot het neo-expressionisme van de jaren 1980, van CoBrA en lyrische abstractie tot geometrisch abstracte kunstenaars van de tweede generatie, die de eerste generatie waartoe Felix behoorde, de erkenning gaf die ze verdiende.

Natuur

De oude hoogstamboomgaard werd net als de hoeve van Felix beschermd als dorpszicht. Felix De Boeck ging tegen de stroom in en verving de oude boomgaard van zijn (groot)ouders niet door productievere laagstam fruitbomen, vanuit zijn diepe respect voor het ritme van de natuur en voor traditie. En deze bomen geven nog steeds een rijke oogst, die we delen tijdens gezamenlijke plukmomenten met de inwoners van Drogenbos.

Felix leefde zelf haast in autarkie en had een klein gemengd landbouwbedrijf, met kippen, koeien, moestuin en boomgaard. Kleinschalig, doch ecologisch, en in de behoudende optiek van Felix, die koppig weigerde mee te gaan in de ‘vooruitgang’, goed was. Vandaag de dag is deze vorm van circulaire landbouw een voorbeeld waarnaar de regeneratieve landbouw streeft om een halt toe te werpen aan de overdaad van industrialisering.

Het museum reikt lokale agro-ecologische initiatieven aan om de bevolking te sensibiliseren voor Felix’ manier van leven en om aan landbouw te doen. En om de kostbare 5ha van onze museumtuin maximaal te valoriseren vanuit het oogpunt van biodiversiteit. Hierin worden we gesteund door de lokale actoren en geadviseerd door Regionaal Landschap Pajottenland & Zennevallei en experten uit het veld, zoals Bokrijk, CAG, ’t GROM en Werkplaats Immaterieel Erfgoed.

Erfgoed

Het belevingsparcours in de gerestaureerde hoeve van Felix De Boeck, met audiotour en scenografische accenten, uitgewerkt door ontwerpbureau Bailleul, geeft een inkijk in het leven van de schilder-boer. Een publieksontsluiting die een extra dimensie geeft aan het artistieke verhaal dat in het museum wordt gebracht rond abstracte kunst en aan het ecologische verhaal dat participatief wordt uitgewerkt in het natuurdomein. Een terugkeer in de tijd, 100 jaar terug, waarbij bezoekers zich kunnen laten inspireren door het leven en werk van Felix De Boeck. Een moment van nostalgie voor de oudere bezoekers, een ontdekking voor kinderen, een intergenerationele ervaring voor gezinnen.

Het lokale erfgoed komt hier tot uiting. Drogenbos was van oudsher de groente- en fruittuin van de hoofdstad. Rondom de Zennevallei werd het lokale Geuze-bier gebrouwen. In het natuurdomein werd een nieuwe boomgaard aangeplant van Schaarbeekse kriekelaars, een oude variëteit waarnaar de huidige Geuze-brouwers naarstig op zoek zijn. In de kelder van Felix, zelf een notoire Geuze-drinker, rijpen er op dit moment flessen Geuze, voor een speciale vintage editie van brouwerij 3 Fonteinen, met een etiket van een van de ‘Nachtlichten’ van Felix De Boeck. Kunst en erfgoed in een lokaal verhaal.

Ten huize van

Net zoals in de zwart-wit uitzendingen van ‘Ten huize van’ van de voormalige BRT maken we kennis met Felix, in zijn living, in de stalruimte en uiteraard in zijn atelier. De hoeve is altijd een ontmoetingsruimte geweest: kunstenaars, dichters, prominenten en dorpsgenoten kwamen er regelmatig over de vloer. En die sfeer van een bezoek aan Felix wordt opnieuw gecreëerd.

Vorig jaar kregen de lokale verenigingen al een eerste inkijk in de hoeve en het dagelijks leven op de boerderij van de schilder-boer, in al zijn eenvoud. De keuken als centrale plaats van het huis, rond de Leuvense stoof, waar een krakkemikkige trap naar boven leidt naar het schilderatelier van Felix, met grote raampartijen die uitkijken op de boomgaard.

Een aanleiding om dankzij hun bevindingen de scenografie verder uit te werken en accenten te verfijnen met het oog op een volledige publieksontsluiting, maar ook een opportuniteit om de inwoners van Drogenbos aan het woord te laten om hun anekdotes over die bijzondere dorpeling te vertellen. Dit resulteerde in een participatief fotoproject, met de steun van Zender, dat nu ook getoond wordt in de zolderruimte van de hoeve. Deze zolderruimte was in de tijd van Felix zijn geïmproviseerd museum, waar hij zijn werk toonde, aan eminenten zoals Koningin Fabiola, maar ook aan zijn talloze bezoekers die interesse toonden in zijn kunst.

Vandaag is deze zolderruimte, in dezelfde geest van toen, een ontmoetingsruimte waar lokale verenigingen een plaats vinden. En waar nu de portretten hangen van de dorpelingen die hun verhaal over Felix wilden delen. Het lokale was voor Felix belangrijk, zo ook voor ons. Het streven naar een community museum krijgt ook hier een echo.

Begin en eindpunt

Het verhaal gaat verder

In de jaren 1960 herneemt Felix thema’s uit de jaren 1920 en schildert hij opnieuw abstract. Na de dood van zijn vrouw Marieke vindt hij een ultieme abstracte synthese in de reeksen ‘Begin en eindpunt’ en ‘Ruimte’, waar geometrie en een breed kleurenpalet samenkomen. Geometrie staat voor Felix voor het universele en het spirituele, kleur voor het dagelijkse en het menselijke.

De hoeve van Felix De Boeck is nu volledig ontsloten voor het publiek. FeliX is nu een geïntegreerd erfgoedensemble: abstracte kunst, natuur en erfgoed leven hier verder. De herlancering van de museumsite naar FeliX Art & Eco Museum betekent een nieuw begin, een museum dat uniek is in het museumlandschap, en dat letterlijk zuurstof geeft aan de Zuidrand. Met een wijdopen, kleurrijke en duurzame blik naar de toekomst ploegen we verder, geïnspireerd door het legaat van de markante boer-schilder.

Uw bezoek

Vanaf nu krijgt u bij uw museumbezoek ook een erfgoedervaring en een natuurbeleving. De hoeve van Felix De Boeck is steeds open tijdens de openingsuren van het museum of op reservatie.

Meer info: 02 377 57 22 of info@felixart.org

Boek Tickets