Seuphor

Michel Seuphor

Reflecties

17.11.2013 - 09.03.2014

Michel Seuphor (1901-1999)

Michel Seuphor is één van de sleutelfiguren uit de kunstscène van het interbellum. Deze intellectuele omnivoor was als dichter, essayist, kunsthistoricus en criticus dé voorvechter van de abstracte kunst. Zijn veelzijdigheid is fenomenaal.  Naast zijn literair oeuvre bouwde hij tevens een aanzienlijke carriere als beeldend kunstenaar. Het FeliXart Museum brengt een overzicht van zijn plastisch werk, dat naast tekeningen, collages en assemblages, ook uit toegepaste kunst bestaat, opnieuw onder de aandacht. Deze tentoonstelling is tot stand gekomen in samenwerking met de Indivision Berckelaers.

Leven

Lijn

Werk

Leven

Michel Seuphor (pseudoniem van Fernand-Louis Berckelaers, Antwerpen, 1901- Parijs, 1999) stond aan de wieg van avant-gardekunstgroeperingen en -tijdschriften. Vanaf 1922 leidde hij samen met Jozef Peeters het toonaangevende avant-gardetijdschrift Het Overzicht met bijdragen van de Europese pioniers van het constructivisme. Na enkele korte verblijven in Parijs, het epicentrum van het kunstgebeuren in die periode, verliet Seuphor in 1925 definitief zijn geboortestad Antwerpen om zich in de Franse hoofdstad te vestigen, waar hij in contact kwam met grote namen uit de literaire en artistieke internationale avant-garde. Hij was een grote verdediger van de strakke neoplasticistische idealen, maar integreerde tegelijk ook speelse dadaïstische elementen in zijn oeuvre. Hij was niet alleen de historiograaf van de avant-gardistische bewegingen maar ook visionaire auteur van internationalistische en humanistische essays.

Lijn

Toen hij Parijs verliet om zich 14 jaar lang van de wereld af te zonderen in een afgelegen dorpje, schreef hij heel vroeg antifascistische artikels. Gelijklopend met zijn schrijfactiviteit, wijdde Seuphor zich aan de beeldende kunst. Na geëxperimenteerd te hebben met typografische gedichten en éénlijnige tekeningen in de jaren 1930, vond hij zijn stijl in de “dessins à lacunes” of leemtetekeningen, waarmee hij omstreeks 1951 begon. In deze pentekeningen domineren horizontale rechte lijnen, die op verschillende afstanden van elkaar getrokken worden. De  leemtetekeningen werkte hij in honderden variaties uit. Hij speelde met de enorme rijkdom en oneindige mogelijkheden van de lijn.

Werk

Onder impuls van de nieuwe generatie abstracte kunstenaars na de Tweede Wereldoorlog kregen de aanvankelijk vrij statische tekeningen een nieuwe dynamiek. Na de integratie van beweging, introduceerde Seuphor nieuwe technieken in zijn tekenkunst. Hoewel Seuphor reeds met de eerste leemtetekeningen reeksen maakte, zette hij begin jaren 1960 een stap verder door het creëren van grote assemblages, waarbij meerdere ingelijste tekeningen, naast of boven elkaar geplaatst, als één geheel worden gepresenteerd. De kijker kan zo het hele visuele proces volgen. Met steeds grotere assemblages en werken tastte Seuphor de grenzen van de ruimte af.

Merkwaardig is ook de de nauwe relatie tussen tekst en beeld, dat reeds in de vroege werken opvalt, en met de jaren steeds duidelijker naar voor komt. De alomtegenwoordigheid van taal, net zoals het poëtische gehalte van zijn tekeningen, illustreren perfect dat Seuphor een man der letteren was.

Vanaf de jaren 1960 groeide Seuphors algemene erkenning als beeldende kunstenaar. Meer dan 120 tentoonstellingen werden aan zijn oeuvre gewijd, zowel in Frankrijk als in het buitenland.

Boek Tickets